Call for Papers: "Dealing with wicked problems: Policy capacity and Policy Formulation in an Era of Diminished Certainties" - 5th International Conference on Public Policy (ICPP5) Barcelona 7/2021

 T05P05 - Dealing with wicked problems: Policy capacity and Policy Formulation in an Era of Diminished Certainties 

Topic : POLICY FORMULATION, ADMINISTRATION AND POLICYMAKERS 

Chair 1 : Andrea Lippi , University of Florence- lippi@unifi.it

Chair 2: Theodore Tsekos, University of Peloponnese & National Center for Social Research, Greece - tsekosipe@gmail.com

Submit a paper for this panel

    Deadline 29th January 2021

General Objectives, Research Questions and Scientific Relevance

The panel aims at discussing (a) the conditions under which policy makers are called upon to make urgent decisions on complex and insufficiently defined problems which cause disagreements among shareholders both in terms of how they are perceived and in terms of the desired solutions, and (b) the appropriate policy design permitting decision makers to deal timely and effectively with such problems. 

 According to Rittel and Webber  (1973, p. 160) ‘wicked problems’ , are complex issues characterized by value discrepancies and perception divergences of the relevant stakeholders , multiple interests, little or no agreement on problem definition, scientific uncertainty on complicated technical aspects, no easily identified causes, institutional complexity  without a well-defined division of responsibilities between public agencies, and , finally, no clear solutions. Wicked issues typically encompass many topics at the same time and compel policy makers to reach multiple goals in parallel, such as migration, climate change, security, public health and, more precisely, tackling the pandemic, fall into the category of wicked problem.

 Conventional approaches to policy making, comprising a top-down approach based on prediction, planning and control and focusing either on inputs and processes or on outcomes, and performance, seem inappropriate for dealing with wicked problems (Andersson & Törnberg, 2018,118,  Head & Alford, 2015, 716).

 On the contrary, wicked problems call for innovative solutions, creative policy instruments, effective and capable design able to cope with the ‘wicked nature’, the multiple definition and the latent conflict under the surface. It is not only a problem of decision making and ability to mediate among different stakeholders and their points of view. It is also a matter of capacity to be innovative and flexible in formulation and coordination.

 Wicked problems raise up a matter of policy capacity in formulating effective policy design and selecting suitable tools to solve them. It concerns cognitive, organizational, consensus and authority resources. According to Wu, Howlett and Ramesh (2018, 3), it can be scrutinized looking at the three dimensions of policy capacity as “the set of skills and resources—or competences and capabilities—necessary to perform policy functions”.

 The panel will welcome papers dealing with three different streams of debate:

1.      The first one focuses on the policy capacity to cope with wicked problems at different level of government, by state or local authorities, with a special regard to the different resources and the strategy to set up design and strategies, including forms of collaborative or networked management and facilitated dialogue as a process of mutual adjustment of involved actors (Head & Alford , 2015, 727).

2.      The second one concerns the geographical dimension of wicked problems, especially looking at the divide between states with high and low policy capacity around the world and the need to solve problems facing to diminished resources or poor backgrounds.

3.      The third one relates to the connections between different policy issues and sectors composing the wicked problems and the approaches that policy makers are adopting in order to identify interdependencies, design interventions and select appropriate tools.

Call for papers

The panel aims at bringing together scholars and practitioners in order to discuss the kind of policy capacity necessary when policy makers have to cope with wicked problems. The focus is both on the analysis of the policy capacities at different level of government in terms of cognitive, economic, organizational and political resources and the specific skills to be combined in effective (or, in case of failure , detrimental) design. Analogously, policy capacity depends also on structural, cultural and institutional factors that in different parts of the world enhance (or depress) the capability to manage wicked problems and to solve them in an integrated, coordinated and successful way. The formulation under uncertainty is a matter that influences the probability to be able to make successful policy makers.

The focus of the panel is consequently on the capacity of politico–administrative systems to cope with wicked problems in an era where they are increasing while social, economic and environmental certainties are decreasing. The goal of the panel is to empower debate on policy capacity and more precisely to encourage scientific discussion on the policy capacity to tackle wicked problems.

A matter of different stock of capacity is also included in this reasoning. It concerns the institutional frame, the cultural legacy and the scarcity of resources afflicting those countries that cope with wicked problems without ‘strong policy backgrounds’. The comparative analysis between strong and weak capacities on one hand, and among countries with poor resources, on the other, is also a topic to be discusses in search for experiences and recipes to be debated and scrutinized.

As a consequence, the panel welcomes papers that at theoretical and empirical level, through case studies or comparative approaches, look at transnational wicked issues at social, economic, environmental and health policy areas.  

The panel aims at offering the opportunity to share contributions on the above mentioned topic with respect to three sets of scientific questions:

1.       The first concerns how policy makers combine resources to plan and coordinate interventions, as well as the overall policy capacity showed by governments at central and local levels to cope with similar wicked problems occurring at the same time in different countries. This specifically affects the problem of the capability to design effective and successful strategies as well as detrimental experience and big failures emerging in different parts of the world.

2.       The second focuses on actors and dynamics by which wicked problems are collectively debated and defined, through confrontation and the synthesis of alternatives under the  influence   of important stakeholders, like experts, academics, agencies and advisors.

3.       The third regards the geography of wicked problems, their different relevance in the agenda and the following weight on policy making under pressure of the public opinion, with a special regard to those contexts where resources are limited and certainties  diminished by economic, financial, institutional and cultural boundaries jeopardizing the real and the potential of problem solving for rich and poor policy making systems globally.

Export PDF

PAPER GUIDELINES 

CONFERENCE HOME PAGE 

Online παρακολούθηση του Συνεδρίου Effective Management of Public and Private Organizations through Systemics and Technologies 25-26/9

Το 16ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Συστημικών Σπουδών σε συνδιοργάνωση με το Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, 24-26/9

      Για εγγραφή και λήψη συνδέσμου on line παρακολούθησης του Συνεδρίου επισκεφθείτε το:

https://confe.hsss.eu/program-and-abstracts/

Θ.Ν.Τσέκος, Παραγωγικότητα, Γραφειοκρατία και η "Άχρηστη Εργασία". Ιn Memoriam: David Rolfe Graeber, 1961-2020.

 

1.Ο πρόωρα εκλιπών David Graeber

 

Πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου, σε νοσοκομείο της Βενετίας και σε ηλικία 59 ετών, ο Καθηγητής του London School of Economics David Graeber. Κοινωνικός Ανθρωπολόγος, γεννημένος στην Νέα Υόρκη, o Graeber υπήρξε μαθητής του Marshall Sahlins με τον οποίο εκπόνησε το διδακτορικό του βασισμένο σε εκτενή έρευνα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης στη Μαγαδασκάρη.

 

2. Η περιπετειώδης ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία

 

Από το 1998 έως το 2005 δίδαξε στο Yale αρχικά ως Επίκουρος και εν συνεχεία ως Αναπληρωτής Καθηγητής. Τρία χρόνια πριν την μονιμοποίησή του στην βαθμίδα του Καθηγητή, και παρά τις διαμαρτυρίες διαπρεπών ανθρωπολόγων όπως ο Sahlins και ο Maurice Bloch, το Πανεπιστήμιo διέκοψε την σύμβασή του.

 

Αν και το Yale το αρνήθηκε, φαίνεται πως αιτία για την απομάκρυνσή του ήταν οι ριζοσπαστικές πολιτικές του θέσεις και η ενεργός συμμετοχή του σε κινήματα διαμαρτυρίας. Ενισχυτικό αυτής της ερμηνείας είναι το γεγονός ότι στην συνέχεια υπέβαλε πάνω από είκοσι (!!!) φορές υποψηφιότητα σε διάφορα αμερικάνικα Πανεπιστήμια και σε όλες τις περιπτώσεις απορρίφθηκε.

 

Αντίθετα όμως δέχθηκε πολλές προσκλήσεις συνεργασίας από Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια με αποτέλεσμα να διδάξει, από το 2008 μέχρι τώρα, αρχικά στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Goldsmith's College) και εν συνεχεία στο LSE.

 

3. Η θεωρητική συνεισφορά του: από ένα best seller οικονομικής ανθρωπολογίας...

 

Οι αρχικές του δημοσιεύσεις, αυτές που τον καθιέρωσαν στον κλάδο του , κινήθηκαν στο πεδίο ανάλυσης των μορφών της κοινωνικής εξουσίας, ωστόσο η διεθνής φήμη του , έξω από τα όρια του κλάδου του, εδραιώθηκε όταν έστρεψε τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στην οικονομική ανθρωπολογία δημοσιεύοντας το 2011 το βιβλίο "Debt: The First 5000 Years". Εδώ o Graeber μελετά την ιστορική εξέλιξη και τις διαφορετικές πολιτισμικές εκδοχές του χρέους ως κοινωνικού φαινομένου. Το βιβλίο έγινε διεθνές best seller και προκάλεσε έντονες συζητήσεις κερδίζοντας ισχυρή υποστήριξη αλλά και υποκινώντας σφοδρή κριτική τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά.

 

4... στην θεωρία της «Άχρηστης Εργασίας»

 Το 2013 δημοσίευσε το -εξαιρετικά ενδιαφέρον υπό την οπτική της Θεωρίας των Οργανώσεων- άρθρο "On the Phenomenon of Bullshit Jobs: A Work Rant' το οποίο εν συνεχεία ανέπτυξε περαιτέρω δημοσιεύοντας το 2018 το βιβλίο του ”Bullshit Jobs: A theory".

 

Οι " Bullshit Jobs", οι "βλακώδεις εργασίες", σε ελεύθερη απόδοση, είναι οι διοικητικές εργασίες υπό την ευρύτερη έννοια, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Εδώ εντάσσει πχ την διοικητική υποστήριξη της παροχής υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης και μεταφορών αλλά και δραστηριότητες όπως η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και οι δημόσιες σχέσεις.

 

 Ο Graeber τις χαρακτηρίζει ως μη παραγωγικές δραστηριότητες που δεν δημιουργούν αξίες χρήσης. Μεταξύ των παραδειγμάτων που παραθέτει είναι το γεγονός ότι οι μηχανοδηγοί των συρμών μπορούν απεργώντας να παραλύσουν την ζωή μιας πόλης πράγμα πού δεν μπορούν να προκαλέσουν με την απεργία τους οι διοικητικοί υπάλληλοι των μεταφορών. Θέσεις εργασίας αυτής της μορφής είναι οικονομικά και κοινωνικά περιττές, και εξ αυτού του λόγου καθίστανται άνευ νοήματος για τα υποκείμενά τους.

 

Παρατηρεί δε ότι ενώ οι παραγωγικές εργασίες τόσο στον πρωτογενή όσο και στον δευτερογενή τομέα σταδιακά περιορίζονται, κυρίως λόγω των αυτοματισμών, οι άχρηστες, γραφειοκρατικές, "βλακώδεις εργασίες" πολλαπλασιάζονται.

 

Ερμηνεύει το φαινόμενο αυτό ως προϊόν εξελικτικών δυναμικών ( όχι μέσα από συστηματικό σχεδιασμό αλλά μέσα από trial and error, όπως σημειώνει κάπου) που ανάγουν την εργασία σε μηχανισμό κοινωνικού ελέγχου. Αντί ο κοινωνικά αναγκαίος χρόνος εργασίας ,σύμφωνα με τα όσα είχε προβλέψει ο Keynes , vα μειωθεί στο τέλος του 20ου αιώνα στις 15 ώρες εβδομαδιαίως, παραμένει στις 40 ώρες επειδή ακριβώς η μειούμενη παραγωγική εργασία υποκαθίσταται από περιττή διοικητικής και γραφειοκρατικής φύσεως "βλακώδη εργασία" . Ο Graeber εκτιμά πως τα δύο πέμπτα των θέσεων εργασίας στις αναπτυγμένες οικονομίες εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή. Θέτει δε το ερώτημα του πως-σε αντίθεση με την Σοβιετικού τύπου οικονομία που δημιουργούσε μη παραγωγικές, δηλαδή άχρηστες, θέσεις εργασίας για να επιτύχει την πλήρη απασχόληση, διανέμοντας αντί πλούτου λιτότητα- είναι δυνατόν η οικονομία της αγοράς να δημιουργεί και να αμείβει μη παραγωγικές θέσεις εργασίας.

 

Κατά την ερμηνεία του το παράδοξο αυτό έχει κοινωνική και όχι οικονομική αιτιολογία. Συμβαίνει διότι-για να το διατυπώσουμε επί το ελληνικότερον - κατά το κυρίαρχο σύστημα αξιών στις αναπτυγμένες κοινωνίες "αργία μήτηρ πάσης κακίας”. Η εργασία παύει να είναι μέσο πορισμού και καθίσταται αυτοσκοπός. Και τούτο επειδή σύμφωνα με τις αντιλήψεις των ιθυνουσών ομάδων ο άπλετος ελεύθερος χρόνος και η γενικευμένη απόλαυση της καθημερινής ζωής κινδυνεύουν να διασαλεύσουν, να ανατρέψουν, την κρατούσα τάξη πραγμάτων. Ως παράδειγμα παραπέμπει στην εξέγερση του Παρισινού Μάη. Πέραν των ιστορικών παραδειγμάτων βασικό αποδεικτικό υλικό του αποτελούν ποσοτικές έρευνες που καταγράφουν υψηλά ποσοστά υποκειμενικής αντίληψης του ασκούμενου επαγγέλματος ως στερουμένου νοήματος.

 

5... και στην κριτική της

 

Οι θέσεις του Graeber περί της αυξανόμενης διοικητικής γραφειοκρατίας και των αχρήστων εργασιών που την εξυπηρετούν, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, προκάλεσαν, όπως ακριβώς και το προηγούμενο βιβλίο του, έντονες συζητήσεις και υποκίνησαν τόσο θετικές όσο και αρνητικές κριτικές. 

 

5.α. Γραφειοκρατία και αλλοτρίωση.

 

Μεταξύ των αρνητικών συγκαταλέγεται η αμφισβήτηση της πρωτοτυπίας των βασικών του ιδεών. Η κριτική μοιάζει εκ πρώτης όψεως βάσιμη αφού προσεγγίσεις τόσο στην εργασιακή αλλοτρίωση όσο και στην περιττή γραφειοκρατία έχουν ασφαλώς προϋπάρξει.

 

Οι διάφορες μορφές ανθρώπινης αλλοτρίωσης (και) ως προς την εργασία έχουν πρωτο-συζητηθεί από κανέναν λιγότερο από τον ίδιο τον (νεαρό) Καρλ Μαρξ στα Οικονομικά και Κοινωνικά Χειρόγραφά του του 1844.

 

Η γραφειοκρατικοποίηση (με την αρνητική και όχι την θετική έννοια που της δίνει ο Max Weber) αναδείχθηκε μεταξύ πολλών άλλων και από τον Cyril Northcote Parkinson που διατύπωσε το 1955 τον περίφημο (εμπειρικό) νόμο του σύμφωνα με τον οποίο οι υπάλληλοι δημιουργούν εργασία ο ένας για τον άλλον, τα στελέχη επιδιώκουν να πολλαπλασιάσουν τους υφισταμένους των, οι εργασίες επεκτείνονται σε όλο τον διαθέσιμο χρόνο και τελικά ο αριθμός των απασχολουμένων σε μια γραφειοκρατία αυξάνεται ανεξάρτητα από οποιαδήποτε μεταβολή στην ποσότητα του παραγόμενου έργου. Τα συστατικά του μίγματος δεν είναι λοιπόν πρωτότυπα.

 

5.β. Η εργασία ως αυτοσκοπός

 

Αντίθετα όμως περισσότερο καινοτόμος είναι ο συνδυασμός τους: η αλλοτρίωση στον Graeber εκδηλώνεται -μέσα σε ένα περιβάλλον δραματικής τεχνολογικής ανάπτυξης και ραγδαίας αύξησης της συνολικής κοινωνικής παραγωγικότητας- ως απουσία νοήματος όχι στην εργασία γενικώς αλλά στις συγκεκριμένες "περιττές" -και διαρκώς επεκτεινόμενες- διοικητικές / γραφειοκρατικές εργασίες προκαλώντας στα υποκείμενά τους την αίσθηση ματαιότητας των δραστηριοτήτων τους και κατ' επέκταση της σταδιοδρομίας τους.

 

Η αλλοτρίωση δεν προκύπτει εδώ από την υπαγωγή της εργασίας στην εμπορευματική παραγωγή, όπως στον Μαρξ, αλλά από την υποκατάστασή της από την τεχνολογία. Η παραγωγικά περιττή -λόγω των αυτοματισμών- εργασία, αντί να παραχωρεί την θέση της σε ελεύθερο χρόνο αντικαθίσταται από άλλου τύπου "άχρηστη" εργασία γραφειοκρατικής κυρίως μορφής, εργασία που παύει να είναι μέσο και καθίσταται αυτοσκοπός. Η γραφειοκρατία δεν διευρύνεται από τις εσωτερικές της δυναμικές, όπως στον Parkinson, αλλά από εξωτερικές πιέσεις : τις προτεραιότητες αναπαραγωγής της κρατούσας τάξης πραγμάτων.

 

5.γ. Αρκεί να καταγράφουμε αντιλήψεις ή πρέπει να μετράμε τις διαδικασίες και τα αποτελέσματα;

 

Ένα διαφορετικό επιχείρημα της κριτικής των θέσεων του Graeber είναι τα προβλήματα της τεκμηρίωσής τους. Η κριτική εστιάζεται στην μεθοδολογική και ποσοτική ανεπάρκεια του τεκμηριωτικού υλικού που χρησιμοποιήθηκε στο βιβλίο.

 

Ωστόσο και εδώ η ουσία είναι αλλού: Η τεκμηρίωση των θέσεων δεν βασίστηκε στην αντικειμενική μέτρηση των εργασιακών διαδικασιών αλλά στην καταγραφή των υποκειμενικών αντιλήψεων για αυτές. Καταγράφεται η απουσία νοήματος και η αίσθηση ματαιότητας όπως βιώνονται από τα υποκείμενα των "βλακωδών εργασιών". Η βιωμένη αίσθηση πως μιά συγκεκριμένη δραστηριότητα δεν καταλήγει σε προφανώς χρήσιμα αποτελέσματα, σε αξίες χρήσης, είναι η αιτία που στερεί από την εν λόγω δραστηριότητα το νόημά της και την καθιστά μάταιη για το υποκείμενό της.

 

Όμως η υποκειμενική αντίληψη δεν ανταποκρίνεται πάντα σε κάποια αντικειμενική πραγματικότητα -ούτε,πολύ περισσότερο, την υποκαθιστά. Το αν μιά εργασία είναι παραγωγικά περιττή ή όχι προκύπτει από λεπτομερή ανάλυση των διαδικασιών και την μέτρηση της προστιθέμενης αξίας (επί του τελικού αποτελέσματος) που παράγεται από αυτήν. Τέτοιες ποσοτικές εκτιμήσεις είναι προϊόν σύνθετων διαδικασιών αποτύπωσης και μέτρησης απαιτούν δε εργαλεία από το πεδίο της Διοικητικής Επιστήμης. Σε κάθε περίπτωση τετοιας φύσης συμπεράσματα δεν μπορούν να προκύψουν από μετρήσεις αντιλήψεων και στάσεων.

 

5.δ Οι συντονιστικές δραστηριότητες είναι απαραίτητες ...

 

Η οργανωσιακή έρευνα από την πλευρά της έχει τεκμηριώσει πολλαπλά ότι προγραμματικές και συντονιστικές δραστηριότητες όπως και υποστηρικτικές λειτουργίες τεκμηρίωσης και οργανωσιακής μνήμης είναι απαραίτητες σε όλους τους μεγάλους και σύνθετους παραγωγικούς οργανισμούς. Οι line δραστηριότητες, δηλαδή όσες συνδέονται με την άμεση παραγωγή του τελικού αποτελέσματος , αγαθού ή υπηρεσίας, θα πρέπει να πλαισιωθούν από staff - επιτελικές και auxilliary- υποστηρικτικές διαδικασίες για να βελτιστοποιήσουν την σχέση κόστους-ωφέλειας.

 

Ασφαλώς δεν είναι όλες οι staff και οι auxilliary διαδικασίες και οι αντίστοιχες θέσεις εργασίας ίσης σημασίας και συνεισφοράς. Χρειάζεται όμως μια κατά περίπτωση ανάλυση για να αποφανθεί κανείς για την χρησιμότητα και τον βαθμό συμβολής καθεμίας εξ αυτών στο τελικό αποτέλεσμα

 

Αντίθετα, είναι η ελευθεριακή αντίληψη του Graeber , αντίληψη που προτάσσει την αυτο-οργάνωση των άμεσων παραγωγών , που τον κατευθύνει στην γενική υποτίμηση του ρόλου των υποστηρικτικών και των συντονιστικών λειτουργιών, ειδικά των τελευταίων που εμπεριέχουν, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, εξουσία.

 

5.ε. ...όμως, τα ερωτήματα του Graeber παραμένουν επίκαιρα.

 

Οι τεχνικές επί μέρους αυτές παρατηρήσεις δεν μειώνουν όμως την σπουδαιότητα της προσέγγισης του Graeber. Ο σημαντικός αυτός διανοητής εισήγαγε τελικά, ίσως περισσότερο με το άρθρο και λιγότερο με το βιβλίο του, ένα πολύ ενδιαφέρον ερμηνευτικό σχήμα του γιατί η τεράστια αύξηση της παραγωγικότητας δεν έχει οδηγήσει σε μείωση του χρόνου εργασίας αλλά σε νέες μορφές αλλοτρίωσης, μέσω της υποκειμενικά άνευ νοήματος και παραγωγικά "άχρηστης" εργασίας.

 

Η τεκμηριωτική επάρκεια ή μη της ανάλυσής του είναι τελικά ήσσονος σημασίας. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως ο Abraham Maslow εισήγαγε την "πυραμίδα" του πρακτικά χωρίς καμία τεκμηρίωση και αυτό δεν την εμπόδισε να αποτελέσει διαχρονικά την πειστικότερη περιγραφή των ανθρωπίνων κινήτρων προς εργασία.

 

Ακόμα λοιπόν και αν δεν υιοθετήσουμε στο σύνολό τους τις απαντήσεις που δίνει ο Graeber, τα ερωτήματα που έθεσε παραμένουν επίκαιρα και αποτελούν σοβαρά ερεθίσματα για περαιτέρω έρευνα.

Effective Management of Public and Private Organisations through Systemics and Technologies - 16th on-line National & International Conference -Hellenic Society for Systemic Studies (HSSS) 24-26/9/2020

 

Hellenic Society for Systemic Studies (HSSS) 

16th on-line HSSS National & International Conference

 

In collaboration with the 

University of Peloponnese,

Department of Management Science and Technology

Tripoli, Greece

 24-26 September 2020

 

Title of the Conference: Effective Management of Public and Private Organisations   through Systemics and Technologies

                                                                            http://confe.hsss.eu/

 

           LAST  ANNOUNCEMENT

  

It is our pleasure to invite you to participate to our On-Line Conference.

 For your 20 - 25 minutes presentation we shall be using the platform Webex of Cisco. If you are not familiar with webex, we shall offer you a test and it will be easy to present your paper.

 There are no Fees for this Conference.

 If you wish to participate, please send your abstract submission up to the 30th of August, 2020 through

https://confe.hsss.eu/abstract-submition-form/ 

 

There is a possibility, if you wish, to include your slides in a pdf file in the e-poster session of the Conference, as our site has a very good level of visiting, and to submit your paper in the Special Issue of the Conference for our IJASS Journal .

 The 12 Keynote Addresses of the 16HSSS Keynote you may be seen here:

https://confe.hsss.eu/keynote-addresses/  

 You may submit a proposal for a 90 minutes Workshop. Please send an email to 16hsss@hsss.gr

Info for the possible workshop you receive from here:

https://confe.hsss.eu/workshops/

 

All submissions end the 30^th of August 2020.

Η Εναρκτήρια ομιλία του Μάριο Ντράγκι στη «Συνάντηση του Ρίμινι 2020»

Η Εναρκτήρια ομιλία του Μάριο Ντράγκι στη Συνάντηση του Ρίμινι, 18 Αυγούστου 2020.

[ Ετήσιο πολιτικό και πολιτιστικό συνέδριο που οργανώνει η Καθολική Meeting for Friendship Amongst Peoples Foundation]

Πριν απο δώδεκα χρόνια, η χρηματοπιστωτική κρίση προκάλεσε τη μεγαλύτερη οικονομική καταστροφή που είδαμε ποτέ σε περίοδο ειρήνης. Στη συνέχεια, βιώσαμε μια δεύτερη ύφεση στην Ευρώπη, από όπου προέκυψε περαιτέρω απώλεια απασχόλησης. Ακολούθως, εμφανίστηκε η κρίση του ευρώ  ακολουθούμενη από πιέσεις ύφεσης και αποπληθωρισμού. Κατορθώσαμε να ξεπεράσουμε όλες αυτές τις δοκιμασίες.

Ακριβώς την στιγμή που η εμπιστοσύνη είχε επιστρέψει και η οικονομική ανάκαμψη είχε αρχίσει μας έπληξε  ακόμη ισχυρότερα  το ξέσπασμα του κοροναϊού. Η πανδημία δεν προκάλεσε μόνο οικονομική ζημία, απειλεί να υπονομεύσει τον ιστό της κοινωνίας μας όπως την γνωρίζουμε. Διαχέει  αβεβαιότητα, καταστρέφει την απασχόληση, παραλύει την κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Μετά από μια τέτοια διαδοχή κρίσεων, οι επιδοτήσεις που παρέχονται σε πολλές χώρες είναι μια πρώτη μορφή στήριξης από την κοινωνία για όσους έχουν πληγεί περισσότερο, και ιδίως για εκείνους που έχουν προσπαθήσει τόσο σκληρά να ανακτήσουν τη θέση τους στον κόσμο. Οι επιδοτήσεις θα τους επιτρέψουν να επιβιώσουν, να ξεκινήσουν ξανά. Αλλά πρέπει να κάνουμε ακόμη περισσότερα για να βοηθήσουμε τους νέους: τελικά, οι επιδοτήσεις θα τελειώσουν, αλλά θα μείνουμε με ελλείψεις επαγγελματικών προσόντων και εμπειρίας, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την ελευθερία επιλογής τους όσο και το μελλοντικό τους εισόδημα.

Η κοινωνία στο σύνολό της δεν μπορεί να δεχτεί έναν κόσμο χωρίς ελπίδα. Αντ'  αυτού, συγκεντρώνοντας την συλλογική μας ενέργεια και την αίσθηση ενός κοινού σκοπού, πρέπει να αναζητήσουμε τον δρόμο της ανοικοδόμησης.

Στις σημερινές συνθήκες, αυτός ο δρόμος απαιτεί ρεαλισμό. Δεν ξέρουμε πότε θα βρεθεί ένα εμβόλιο ή πώς θα μοιάζει ο κόσμος μας τότε. Οι απόψεις διίστανται μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι όλα θα ξαναγίνουν όπως ήταν πριν, και εκείνων που βλέπουν αυτήν την κρίση ως την αρχή μιας περιόδου βαθιών αλλαγών. Η πραγματικότητα το πιθανότερο θα είναι κάπου ανάμεσα: σε ορισμένους τομείς δεν θα αλλάξουν πολλά. Σε άλλους, οι υπάρχουσες τεχνολογίες μπορούν και θα προσαρμοστούν γρήγορα. Ακόμα άλλοι τομείς θα επεκταθούν και θα αναπτυχθούν καθώς προσαρμόζονται στα νέα πρότυπα ζήτησης και συμπεριφορών που παράγονται από την πανδημία. Αλλά για άλλους, η δραστηριότητα είναι απίθανο να επιστρέψει στα ίδια επίπεδα που επικρατούσαν πριν από την πανδημία.

Πρέπει να αποδεχτούμε το αναπόφευκτο της αλλαγής με ρεαλισμό και, τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί μια θεραπεία, πρέπει να προσαρμόσουμε τις συμπεριφορές και τις πολιτικές μας. Αλλά δεν πρέπει να παραιτηθούμε από τις αρχές μας. Η οικονομική πολιτική δεν πρέπει να επιδεινώσει την αβεβαιότητα που προκαλείται ήδη από την πανδημία και την ταχεία αλλαγή. Διαφορετικά, θα καταλήξουμε στο έλεος της αβεβαιότητας αντί να την ελέγξουμε. Θα χαθούμε.

Τα λόγια της «Προσευχής της  Γαλήνης» του Reinhold Niebuhr μας έρχονται στο νου :

"Κύριε δώσε μου την ηρεμία να δεχτώ τα πράγματα που δεν μπορώ να αλλάξω. Το θάρρος να αλλάξω τα πράγματα που μπορώ να αλλάξω. Και την σοφία να καταλαβαίνω τη διαφορά ".

Επομένως, το μήνυμά μου σήμερα δεν αποτελεί μάθημα οικονομικής πολιτικής. Είναι μια έκληση ηθικής φύσης να αντιμετωπίσουμε μαζί τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης και να επιβεβαιώσουμε εκ νέου τις αξίες και τους στόχους επί των οποίων θέλουμε να ανοικοδομήσουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας, στην Ιταλία και στην Ευρώπη.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020, η οικονομία συρρικνώθηκε με ρυθμό συγκρίσιμο με εκείνο που βίωσαν οι μεγάλες χώρες κατά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ελευθερία κινήσεών μας περιορίστηκε. Έχουμε θυσιάσει πολλές πτυχές των ανθρώπινων επαφών και αλληλεπιδράσεων, τόσο σωματικών όσο και ψυχολογικών. Ολόκληροι τομείς της οικονομίας υπολειτουργούν ή έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας. Έχουμε δει μια δραματική αύξηση του αριθμού των ατόμων που δεν μπορούν να εργαστούν, κάτι που οι πρώτες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι θα είναι δύσκολο να αντιστραφεί γρήγορα, και αναγκαστήκαμε να κλείσουμε σχολεία και άλλους χώρους μάθησης, διακόπτοντας τους επαγγελματικούς και εκπαιδευτικούς δρόμους πολλών. Όλα αυτά έχουν εντείνει τις ανισότητες.

Δεν έχουμε βιώσει καταστροφή φυσικού κεφαλαίου σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα του πόλεμου. Αλλά πολλοί σήμερα φοβούνται μια καταστροφή του ανθρώπινου κεφαλαίου σε έκταση πρωτοφανή μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αντιμέτωποι με αυτήν την τρομακτική προοπτική, οι κυβερνήσεις - υποστηριζόμενες από τις κεντρικές τράπεζες - ανταποκρίθηκαν με έκτακτα μέτρα για τη στήριξη της απασχόλησης και του εισοδήματος. Πληρωμές φόρου έχουν ανασταλεί ή αναβληθεί. Ο τραπεζικός τομέας έχει κινητοποιηθεί για να συνεχίσει να παρέχει πίστωση σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Κατά συνέπεια, τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος έχουν αυξηθεί σε πρωτοφανή επίπεδα για εποχή ειρήνης.

Αφήνοντας κατά μέρος την εθνική ατζέντα μεμονωμένων κυβερνήσεων, η κατεύθυνση αυτής της κοινής απάντησης ήταν σωστή. Και για να το διευκολύνουμε, πολλοί από τους κανόνες υπό τους οποίους λειτουργούσαν οι οικονομίες μας έχουν ανασταλεί ρεαλιστικά, όπως υπαγορεύεται από τις μεταβληθείσες συνθήκες.

Τα λόγια του John Maynard Keynes, του πιο σημαντικού οικονομολόγου του 20ού αιώνα, μας θυμίζουν ότι «Όταν αλλάζουν τα δεδομένα, αλλάζω άποψη. Τι κάνετε εσείς  κύριε; ». Η κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων για την προστασία των εργαζομένων και των επιχειρήσεων που αποτελούν τον ιστό των οικονομιών μας απέτρεψε μια αναπόφευκτη οικονομική βυποχώρηση να μετατραπεί σε παρατεταμένη βαθειά ύφεση.

Αλλά η κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τα μέτρα που δικαιολογεί δεν θα διαρκέσουν για πάντα. Τώρα είναι η ώρα να δείξουμε σοφία στην επιλογή του μέλλοντος που θέλουμε να οικοδομήσουμε.

Συγκεκριμένα, το γεγονός ότι η ευελιξία και ο ρεαλισμός είναι απαραίτητες για τη διακυβέρνηση σήμερα δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην απόρριψη των αρχών στις οποίες στηριζόμαστε μέχρι τώρα. Η ξαφνική εγκατάλειψη οποιουδήποτε εθνικού ή διεθνούς πλαισίου αναφοράς οδηγεί σε αποπροσανατολισμό.

Μετά το πέρας της Μεγάλης Χρηματοπιστωτικής Κρίσης, είδαμε ήδη τη διάβρωση αρχών που προηγουμένως θεωρούνταν θεμελιώδεις: τη δικαιοδοσία του ΠΟΕ, και μαζί του το πλαίσιο της πολυμέρειας που διέπει τις διεθνείς σχέσεις από το τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτά τέθηκαν υπό αμφισβήτηση από τις ίδιες τις χώρες που τα σχεδίασαν - τις Ηνωμένες Πολιτείες - και εκείνες που επωφελήθηκαν περισσότερο από αυτά: την Κίνα. Αλλά δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ από την Ευρώπη, η οποία μέσω του δικού της συστήματος κοινωνικής προστασίας είχε μετριάσει μερικές από τις πιο σοβαρές και άδικες συνέπειες της παγκοσμιοποίησης.

Παρατηρήσαμε επίσης την αδυναμία επίτευξης μιας παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα και τις συνέπειές της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Εδώ στην Ευρώπη, είδαμε την κριτική για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα που μετατρέπεται σε αυξανόμενο σκεπτικισμό, ειδικά μετά την κρίση του δημόσιου χρέους της ζώνης του ευρώ, για ορισμένους από τους κανόνες που θεωρούνται απαραίτητοι για τη λειτουργία του: κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, της ενιαίας αγοράς, του ανταγωνισμού και των κρατικών ενισχύσεων - κανόνες που στη συνέχεια τέθηκαν σε αναστολή ή χαλάρωσαν μετά την πανδημία.

Η ανεπάρκεια ορισμένων από αυτές τις ρυθμίσεις είχε γίνει από καιρό εμφανής. Όμως, λόγω αδράνειας, ατολμίας ή προτεραιότητας βραχυπρόθεσμων και κεκτημένων συμφερόντων, δεν διορθώθηκαν γρήγορα, όπως είχε γίνει - τουλάχιστον εν μέρει - για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Αντ 'αυτού, αφέθηκαν να εξελιχθούν σε ένα κύμα λαϊκίστικων  διαδηλώσεων και μια γενικευμένη διαμαρτυρία ενάντια στην υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.

Αυτή η αβεβαιότητα σχετικά με το πλαίσιο αναφοράς  - η οποία είναι συνηθισμένη όταν αμφισβητείται μια παλιά τάξη πραγμάτων  και δεν έχει ακόμη εμφανιστεί η διαδοχή κατάσταση - ενισχύθηκε από την πανδημία. Η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι υπό τις παρούσες συνθήκες συλλογική αναγκαιότητα. Αλλά είναι μια κατάσταση θεμελιωδώς αφύσικη για κοινωνίες που έχουν βασιστεί στην ανταλλαγή, τη διαπροσωπική επικοινωνία και την κοινή χρήση. Η αβεβαιότητα για το πότε θα βρεθεί το εμβόλιο και θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε σε πιο φυσιολογικές σχέσεις, είναι βαθύτατα αποσταθεροποιητική.

Πρέπει τώρα να προσαρμόσουμε, και όχι να εγκαταλείψουμε, τις αρχές που μας καθοδήγησαν στο παρελθόν. Πρέπει να επιβεβαιώσουμε την προσήλωσή μας στην Ευρώπη και τους κανόνες ευθύνης της, αλλά και να αναγνωρίσουμε την κοινή μας αλληλεξάρτηση και αλληλεγγύη. Πρέπει να δεσμευτούμε για την πολυμέρεια και για την διεθνή νομιμότητα. Το μέλλον δεν μπορεί να στερείται σημείων αναφοράς - κάτι που θα οδηγούσε, όπως έγινε σε προηγούμενες περιόδους όπως η δεκαετία του 1970, σε ακανόνιστες και λιγότερο αποτελεσματικές πολιτικές, σε λιγότερη εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, σε υψηλότερη ανεργία . Προϋπόθεση όμως είναι να υπάρξουν ριζικές μεταρρυθμίσεις στο παρόν. Και πρέπει να σκεφτούμε πάνω σε αυτά άμεσα.

Πρέπει να εμπνευστούμε από εκείνους που συμμετείχαν στην παγκόσμια ανοικοδόμηση, στην ανοικοδόμηση της Ευρώπης και της Ιταλίας μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, εκείνους τους ηγέτες που, εμπνευσμένοι από τον Κέινς, συναντήθηκαν στο Μπρετόν Γουντς το 1944 για να δημιουργήσουν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ή τον Αλκίντε ντε Γκάσπερι, ο οποίος το 1943 εξέθεσε το όραμά του για μια μελλοντική ιταλική δημοκρατία, καθώς και τους πολλούς άλλους, στην Ιταλία, την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, που σκέφτονταν και προετοιμάζονταν για την περίοδο μετά τον πόλεμο. Οι προβληματισμοί τους για το μέλλον ξεκίνησαν πολύ πριν από το τέλος του πολέμου και παρήγαγαν τούς θεμελιώδεις κανόνες του παγκόσμιου συντονισμού του και της ευρωπαϊκής συγκρότησης που γνωρίζουμε από τότε. Είναι πιθανό ότι αυτοί οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεν θα επανενεργοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και σίγουρα όχι στην τρέχουσα μορφή τους. Έτσι, η άμεση αναζήτησή μας για μια νέα κατεύθυνση πρέπει να επιχειρήσει να ορίσει τα νέα χαρακτηριστικά τους.

Πράγματι, ακριβώς επειδή η οικονομική πολιτική σήμερα είναι πιο ρεαλιστική και οι ηγέτες μπορούν να την ασκήσουν  με μεγαλύτερη διακριτική ευχέρεια, πρέπει να είμαστε πολύ σαφείς σχετικά με τους στόχους που θα θέσουμε.

Ένα πλαίσιο στο οποίο οι μακροπρόθεσμοι στόχοι συνδέονται στενά με τους βραχυπρόθεσμους είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση της βεβαιότητας και της προβλεψιμότητας στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Αλλά αναπόφευκτα αυτό θα συνοδεύεται από υψηλό χρέος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτή η αύξηση του χρέους θα είναι βιώσιμη - δηλαδή, θα συνεχίσει να χρηματοδοτείται στο μέλλον από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, από τους αποταμιευτές, από τις αγορές - μόνο εάν χρησιμοποιείται για παραγωγικούς σκοπούς: επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο, σε κρίσιμες υποδομές παραγωγής, στην έρευνα. Σε αυτήν την περίπτωση, θα θεωρηθεί ως «καλό» χρέος.

Εάν, ωστόσο, το χρέος χρησιμοποιηθεί για μη παραγωγικούς σκοπούς, θα θεωρηθεί ως «κακό» χρέος και η βιωσιμότητά του θα διαβρωθεί. Τα χαμηλά επιτόκια δεν αποτελούν από μόνα τους εγγύηση βιωσιμότητας: η αντίληψη για την ποιότητα του χρέους είναι εξίσου σημαντική. Και όσο περισσότερο επιδεινώνεται η αντίληψη αυτή, τόσο πιο αβέβαιο θα γίνει το πλαίσιο αναφοράς μας, πρα θα έθετε σε κίνδυνο την απασχόληση, τις επενδύσεις και την κατανάλωση.

Η επιστροφή στην ανάπτυξη -  σε ένα όμως τύπο ανάπτυξης  που θα σέβεται το περιβάλλον και δεν θα ευτελίζει τον άνθρωπο - έχει επίσης γίνει απόλυτα επιτακτική ανάγκη. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί πως οι οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα είναι βιώσιμες, παρέχουν εισοδηματική ασφάλεια, ειδικά για τους φτωχότερους, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή που είναι εύθραυστη από τις επιπτώσεις της πανδημίας και τις δυσκολίες που θα δημιουργήσει η έξοδος από την ύφεση τους επόμενους μήνες. Να χτίσουμε ένα μέλλον του οποίου το περίγραμμα να είναι ήδη ορατό στις κοινωνίες μας σήμερα.

Αυτός ο στόχος είναι δύσκολος αλλά δεν είναι ανέφικτος  εαν καταφέρουμε να διαλύσουμε την αβεβαιότητα που κυριαρχεί στις χώρες μας σήμερα. Βλέπουμε τώρα την οικονομική δραστηριότητα να ανακάμπτει καθώς οι οικονομίες μας ανοίγουν ξανά. Ωστόσο παρακολουθούμε την κατάρρευση του ΑΕΠ, η οποία σε ορισμένες χώρες έχει πέσει στα επίπεδα των μέσων της δεκαετίας του 1990, το διεθνές εμπόριο, η εγχώρια κατανάλωση (το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών στη ζώνη του ευρώ έφτασε το 17%, από 13% στο τέλος του προηγούμενου έτους), οι ιδιωτικές επενδύσεις - όλα αυτά θα μειωθούν. Μια πραγματική ανάκαμψη της κατανάλωσης και των επενδύσεων θα συμβεί μόνο όταν αρχίσει να διαλύεται η αβεβαιότητα και όταν τεθούν σε εφαρμογή οικονομικές πολιτικές αποτελεσματικές στην παροχή υποστήριξης σε οικογένειες και επιχειρήσεις και αξιόπιστες, επειδή ακριβώς θα είναι βιώσιμες σε βάθος χρόνου.

Η επιστροφή στην ανάπτυξη και η βιωσιμότητα των οικονομικών πολιτικών είναι επίσης ουσιαστικής σημασίας για να ανταποκριθούμε στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των κοινωνιών μας, ξεκινώντας από τα συστήματα υγείας, όπου η αποτελεσματικότητα μετράται τώρα από την άποψη της ετοιμότητας μας για μαζικές καταστροφές στην κλίμακα που μόλις βιώσαμε. Η προστασία του περιβάλλοντος και η αντίστοιχη προσαρμογή των βιομηχανιών και του τρόπου ζωής μας, θεωρείται από το 75% των ανθρώπων σε 16 μεγάλες χώρες ως προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις, εξ αιτίας αυτού που μπορεί να θεωρηθεί ως η μεγαλύτερη καταστροφή για τη δημόσια υγεία της εποχής μας. Η ψηφιοποίηση είχε ήδη επιβάλλει αλλαγές στα πρότυπα εργασίας  και αυτές επιταχύνονται από την πανδημία, και αναμένεται να παραμείνουν ως μόνιμα χαρακτηριστικά των κοινωνιών μας: στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμάται ότι το ένα πέμπτο της εργασίας γραφείου γίνεται πλέον μόνιμα από το σπίτι.

Ωστόσο, υπάρχει ένας τομέας που είναι κρίσιμος για την ανάπτυξη και ως εκ τούτου για όλους τους μετασχηματισμούς που μόλις ανέφερα, και όπου το μακροπρόθεσμο όραμα πρέπει να συνδυαστεί με άμεση δράση: η εκπαίδευση και, γενικότερα, η επένδυση στους νέους.

Αυτό ήταν πάντα αναγκαιότητα. Όμως η σημερινή κατάσταση καθιστά ακόμη πιο επείγουσα μια τεράστια επένδυση πνευματικών και οικονομικών πόρων σε αυτόν τον τομέα. Η ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία του μέλλοντος θα απαιτήσει από τους σημερινούς νέους να διαθέτουν ακόμη μεγαλύτερη ικανότητα κατανόησης και προσαρμογής στην πραγματικότητα. Αν κοιτάξουμε τους πολιτισμούς και τα έθνη που έχουν διαχειριστεί καλύτερα τη συνεχή αβεβαιότητα και την ανάγκη για αλλαγή, όλοι έχουν αποδώσει στην εκπαίδευση έναν θεμελιώδη ρόλο στην προετοιμασία των νέων για τη διαχείριση της αλλαγής και της αβεβαιότητας, βάσει της πνευματικής ικανότητας και της ανεξάρτητης  κριτικής σκέψης.

Είναι ηθική επιταγή το να κάνουμε αυτήν την επιλογή και να την εφαρμόσουμε σωστά : το χρέος που δημιουργείται από την πανδημία είναι άνευ προηγουμένου και θα πρέπει να εξοφληθεί κυρίως από εκείνους που είναι νέοι σήμερα. Είναι λοιπόν καθήκον μας να τους εξοπλίσουμε με τα μέσα για την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους και να το κάνουμε ενώ ζούμε σε βελτιωμένες κοινωνίες. Για χρόνια, μια μορφή συλλογικού εγωισμού οδήγησε τις κυβερνήσεις να στρέψουν την προσοχή και τους διαθέσιμους πόρους σε πρωτοβουλίες που παρήγαγαν εγγυημένες και άμεσες πολιτικές αποδόσεις. Αυτό δεν είναι πλέον αποδεκτό σήμερα.

Λίγες μέρες πριν από τη λήξη της θητείας μου ως Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πέρυσι, είχα την ευκαιρία να απευθυνθώ σε φοιτητές και καθηγητές στο Università Cattolica του Μιλάνου. Ο σκοπός της ομιλίας μου ήταν να προσπαθήσω να περιγράψω τρεις ιδιότητες απαραίτητες για όσους ασκούν εξουσία:

- Η αναζήτηση της γνώσης , έτσι ώστε οι αποφάσεις να βασίζονται σε δεδομένα και όχι μόνο σε πεποιθήσεις 

-Το θάρρος να λαμβάνουν αποφάσεις, ειδικά όταν δεν είναι γνωστές με βεβαιότητα όλες οι συνέπειές τους, καθώς  η αδράνεια έχει συνέπειες και δεν απαλλάσσει τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων από τις ευθύνες τους και

-Η ταπεινότητα που τους επιτρέπει να κατανοούν ότι η εξουσία που τους έχει ανατεθεί δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αυθαίρετα, αλλά για την επίτευξη των στόχων που τους έχει αναθέσει ο νομοθέτης στα πλαίσια της συγκεκριμένης εντολής.

Βασίστηκα τότε στα όσα έμαθα κατά τη διάρκεια της καριέρας μου. Δεν θα μπορούσα όμως να φανταστώ πόσο γρήγορα και πόσο τραγικά επρόκειτο να κληθούν οι ηγέτες μας να αποδείξουν ότι διαθέτουν αυτές τις ιδιότητες. Αλλά η σημερινή κατάσταση απαιτεί μια πρόσθετη, ειδική, μορφή δέσμευσης. Όπως έχω ήδη υπογραμμίσει, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που αντιμετωπίζουμε απαιτεί μεγαλύτερη διακριτική ευχέρεια εκ μέρους των κυβερνώντων από ό, τι στις συνηθισμένες στιγμές. Αυτό τους επιβάλλει υποχρέωση αυξημένης  διαφάνειας στις ενέργειές τους και λεπτομερέστερης επεξήγησης του τρόπου με τον οποίο οι ενέργειες αυτές συνάδουν με την εντολή που έχουν λάβει και με τις αρχές που την ενέπνευσαν.

Εάν δεν θέλουμε τα θεμέλιά του μέλλοντος να χτιστούν πάνω στην άμμο, η οικοδόμησή του πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλους μας. Όλη η κοινωνία πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τον εαυτό της στις επιλογές που θα γίνουν και στις κατευθύνσεις που θα οριστούν, έτσι ώστε να μην ανατραπούν αργότερα. Έτσι, η διαφάνεια και ο διαμοιρασμός των πληροφοριών - που ήταν πάντα απαραίτητες για την αξιοπιστία της κυβερνητικής δράσης - είναι θεμελιώδεις σήμερα, επειδή η διακριτική ευχέρεια που χαρακτηρίζει την τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιβάλει επιλογές των οποίων οι επιπτώσεις θα γίνονται αισθητές για πολλά από τα επόμενα χρόνια.

Αυτή η ανάγκη για συλλογική επιβεβαίωση των αξιών που μας ενώνουν και για ένα κοινό όραμα ως προς το μέλλον που θέλουμε να οικοδομήσουμε, ισχύει τόσο στο ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στο επίπεδο των κρατών- μελών.

 Η πανδημία έχει δοκιμάσει σοβαρά την κοινωνική συνοχή σε όλο τον κόσμο και έχει αναζωπυρώσει τις εντάσεις ακόμη και μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Η Ευρώπη μπορεί να βγει ενισχυμένη από αυτήν την κρίση. Η κυβερνητική δράση βασίζεται σε θεμέλια που έχει καταστήσει ασφαλή η νομισματική πολιτική. Το ταμείο Next Generation της ΕΕ εμπλουτίζει το οπλοστάσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η αναγνώριση του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει ένας Ευρωπαϊκός Προϋπολογισμός στη σταθεροποίηση των οικονομιών μας και το προηγούμενο της έκδοσης κοινού χρέους, είναι στοιχεία σημαντικά και μπορουν να αποτελέσουν τη βάση  σχεδιασμού ενός κοινού Ενωσιακού Υπουργείου Οικονομικών. Το όφελος μιας τέτοιας προοπτικής για την επίτευξη σταθερότητας στη ζώνη του ευρώ έχει καταστεί προφανές εδώ και πολύ καιρό.

Μετά από δεκαετίες ευρωπαϊκής λήψης αποφάσεων που κυριαρχούνται από διακυβερνητισμό - όπου υπερισχύει η βούληση μεμονωμένων κυβερνήσεων - η Επιτροπή βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο της δράσης. Στο μέλλον, λοιπόν, μπορούμε να ελπίζουμε ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων θα γίνει και πάλι λιγότερο πολύπλοκη και δυσχερής, αντικατοπτρίζοντας την πεποίθηση, την οποία αισθάνονται οι περισσότεροι, για την ανάγκη μια ισχυρής και σταθερής Ευρώπης, ειδικά σε έναν κόσμο που φαίνεται να αμφισβητεί το σύστημα διεθνών σχέσεων που μας προσέφερε τη μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης στην ιστορία μας.

Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε τις συνθήκες που επέφεραν αυτό το βήμα προς τα εμπρός για την Ευρώπη: η αλληλεγγύη ενώ θα έπρεπε να ήταν αυθόρμητη υπήρξε καρπός διαπραγματεύσεων. Ούτε πρέπει να ξεχνάμε ότι η ισχυρή και σταθερή Ευρώπη που όλοι θέλουμε είναι εκείνη όπου η ευθύνη συμβαδίζει και νομιμοποιεί την αλληλεγγύη.

Επομένως, αυτό το βήμα προόδου θα πρέπει να ενισχυθεί από την αξιοπιστία των οικονομικών πολιτικών, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Τότε δεν θα ήταν πλέον δυνατό να πούμε, όπως έκαναν ορισμένοι, ότι οι αλλαγές που επήλθαν ως αποτέλεσμα της πανδημίας είναι προσωρινές. Αντ 'αυτού, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε την ανασυγκρότηση των ευρωπαϊκών οικονομιών πραγματικά ως εγχείρημα που μοιράζονται όλοι οι Ευρωπαίοι και ως ευκαιρία να σχεδιάσουμε ένα κοινό μέλλον - όπως έχουμε κάνει τόσες πολλές φορές στο παρελθόν.

Αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του ευρωπαϊκού εγχειρήματος να εξελίσσεται σταδιακά και προβλέψιμα, με τη δημιουργία νέων κανόνων και νέων θεσμών. Η εισαγωγή του ευρώ προέκυψε λογικά από τη δημιουργία της ενιαίας αγοράς. Η ανάπτυξη, πρώτον, κοινών φορολογικών κανόνων, και αργότερα της τραπεζικής ένωσης, ήταν απαραίτητες συνέπειες της ύπαρξης του ενιαίου νομίσματος. Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού προϋπολογισμού - που είναι η φυσική εξέλιξη της θεσμικής μας αρχιτεκτονικής - θα διορθώσει μια μέρα το κενό που εξακολουθεί να υπάρχει.

Αυτή είναι μια εποχή αβεβαιότητας και άγχους, αλλά είναι επίσης μια στιγμή προβληματισμού και κοινής δράσης. Ο δρόμος μπροστά μπορεί σίγουρα να βρεθεί και δεν είμαστε μόνοι στις προσπάθειές μας να το βρούμε.

Πρέπει να υποστηρίξουμε τους νέους επενδύοντας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση τους. Μόνο τότε, με την καθαρή συνείδηση ​​εκείνων που έχουν εκπληρώσει τις δικές τους ευθύνες, θα είμαστε σε θέση να πούμε στους νεότερους της κοινωνίας ότι ο καλύτερος τρόπος για να βρείτε τον ρόλο σας στο παρόν είναι να σχεδιάσετε το μέλλον σας.

[Το αγγλικό κείμενο είναι αναρτημένο στην σελίδα της Συνάντησης του Ρίμινι:https://www.meetingrimini.org/en/draghis-speech-at-rimini-meeting/.Η απόδοση στα ελληνικά έγινε από εμάς]

Νέα Μεταπτυχιακή Ειδίκευση στο Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και την Ευρωπαϊκή Δημόσια Πολιτική στο Πάντειο

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ. ΦΟΡΟΥΜ ΔΕΛΦΩΝ & ΕΚΚΕ

Μεταπτυχιακό "Δημόσια Διοίκηση & Τοπική Αυτοδιοίκηση" Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για την νέα σειρά 2020-21

Το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου οργανώνει και λειτουργεί το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 τη νέα σειρά -6η διαδοχική- του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών  στην "Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση".

Το πρόγραμμα είναι 18μηνης διάρκειας (παρακολούθηση μαθημάτων κατά το α’ και β’ εξάμηνο και εκπόνηση διπλωματικής εργασίας κατά το γ’ εξάμηνο) και οδηγεί στην απονομή́ Μεταπτυχιακού́ Διπλώματος (Μ.Δ.Ε.) στην «Δημόσια Διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση». (Master’s in Public Administration and Local Government -MPA).

Η παρακολούθηση του προγράμματος δύναται να πραγματοποιείται και εξ αποστάσεως σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Οι υποψήφιοι πρέπει να υποβάλουν τα κάτωθι δικαιολογητικά:

• Αίτηση συμμετοχής στο Π.Μ.Σ.
• Ευκρινές φωτοαντίγραφο πτυχίου ή πτυχίων ελληνικού Πανεπιστημίου ή Τ.Ε.Ι. Τα πτυχία Ομοταγών Α.Ε.Ι. του εξωτερικού πρέπει να συνοδεύονται από την πράξη αναγνώρισης του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.
• Πιστοποιητικό σπουδών με αναλυτική βαθμολογία προπτυχιακών μαθημάτων, στο οποίο αναγράφεται και ο βαθμός του πτυχίου.
• Βιογραφικό σημείωμα, στο οποίο αναφέρονται αναλυτικά οι σπουδές, η τυχόν διδακτική ή/και επαγγελματική εμπειρία καθώς και η τυχόν επιστημονική και κοινωνική δραστηριότητα του υποψηφίου.
• Πιστοποιητικό επαρκούς γνώσης αγγλικής γλώσσας. Εάν δεν κατατεθεί σχετικό πιστοποιητικό, η επαρκής γνώση της αγγλικής γλώσσας πιστοποιείται μετά από εξέταση από ειδική επιτροπή που ορίζεται από τη Συνέλευση του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών.
• Κάθε άλλο έργο ή δραστηριότητα που μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή του υποψηφίου
• Δύο (2) συστατικές επιστολές
• Φωτοτυπία της Αστυνομικής Ταυτότητας
• Δύο πρόσφατες φωτογραφίες, στις οποίες να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του υποψηφίου.

Η αίτηση και τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθούν από 25/05/2020 έως και 25/07/2020 στη Γραμματεία του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου  με συστημένη επιστολή με σφραγίδα ταχυδρομείου ή ταχυμεταφορών το αργότερο έως και την 25/07/2020 στη διεύθυνση:

" ΠΜΣ Δημόσια Διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση" 
Αντικάλαμος, Τ.Κ. 24100

Καλαμάτα

 Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Γραμματεία του ΠΜΣ στα τηλέφωνα 2721045126, 2721045123 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: ezis@us.uop.gr  Δευτέρα έως Παρασκευή 09.30-13:00.

Για αναλυτική παρουσίαση του ΠΜΣ πατείστε ΕΔΩ