Tο αντι-Σαλβίνι "Κίνημα της Σαρδέλας" στην Ιταλία διαψεύδει για μιά ακόμη φορά την άποψη πως η πολιτικοποίηση, ιδίως της νέας γενιάς, έχει στις μέρες μας υποχωρήσει. Οι νέοι δεν έχουν αποσυρθεί στην σφαίρα της ιδιώτευσης αδιαφορώντας για τα κοινά. Έχουν απλώς αλλάξει οι τρόποι και οι όροι άσκησης πολιτικής.
Κατ αρχήν οι νεώτεροι (και όχι μόνο) δυσκολότερα ενεργοποιούνται πλέον γύρω από μεγάλα οραματικα σχέδια συνολικής ανατροπής της υπάρχουσας κατάστασης. Είναι όμως πρόθυμοι να αφιερώσουν χρόνο και προσπάθεια σε συγκεκριμένα εγχειρήματα που βελτιώνουν όψεις της καθημερινότητας τους ή αποτρέπουν δυσμενείς εξελίξεις για αυτήν. Η "κινηματική" εκδοχή της πολιτικής επιμένει λοιπόν και εξελίσσεται.
Κατά δεύτερον, εντείνεται η απόσταση ανάμεσα στην πολιτική οργάνωση παλαιού τύπου - ΚΟΒες, φράξιες, γραφεία, τοπικοί ηγετίσκοι, ατελείωτες συσκέψεις - και στην μαζική πολιτική κινητοποίηση. Ο κόσμος δεν δεσμεύεται εύκολα σε δομές και ιεραρχίες αλλά εμπλέκεται σε virtual μορφές οργάνωσης και εξακολουθεί να βγαίνει, όταν κρίνει ότι χρειάζεται, σε δρόμους και σε πλατείες.
Το κίνημα Έξι Χιλιάδες Σαρδέλες ( "Seimila Sardine") ξεκίνησε από τέσσερις καθημερινούς ανθρώπους. Μια φυσιοθεραπεύτρια, ένα μηχανικό, που οργανώνει εθελοντικά εργαστήρια ανακύκλωσης, έναν επικοινωνιολόγο και ξεναγό ποδηλατικών εκδρομών και, τέλος, ένα πολιτικό επιστήμονα, προπονητή στο (περιθωριακό) άθλημα Ultimate Frisbee και οργανωτή τουρνουά με στόχο την συγκέντρωση πόρων προς ανακαίνιση γηπέδων μπάσκετ στις λαϊκές συνοικίες.
Μια άλλη πολιτική λοιπόν. Από ανθρώπους χωρίς κομματική ταυτότητα αλλά με κοινωνικό κεφάλαιο, δηλαδή ενταγμένους σε τοπικά και θεματικά δίκτυα και πρωτοβουλίες. Που δεν κινητοποιούνται πρωτίστως από ηγετικές φιλοδοξίες αλλά κυρίως από επιθυμία συμμετοχής και συλλογικότητας.
Ωστόσο δεν είναι όλα απλά και ρόδινα στις νέες αυτές μορφές πολιτικοποίησης και πολιτικής κινητοποίησης.
Υπάρχει κατ 'αρχήν, πάντα το πρόβλημα της σύνδεσης των θεματικών κινημάτων με την κεντρική πολιτική σκηνή. Το κίνημα των "κίτρινων γιλέκων" και η εκλογική του αξιοποίηση από την Λεπέν στην Γαλλία δείχνει ότι η απουσία πολιτικής οργάνωσης παραδοσιακού τύπου μπορεί να εκθέσει την δυναμική ενός κινήματος "βάσης" σε εκλογική χειραγώγηση από "αντί-συστημικά" κοινοβουλευτικά κόμματα. Για να αποφύγουν ακριβώς την καπηλεία της επιρροής και των ιδεών τους οι εμπνευστές του "Κινήματος της Σαρδέλας" κατοχύρωσαν το όνομα και τα σύμβολά τους στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας!
Αντίστοιχα η μετεξέλιξη των 5 Αστέρων από διαδικτυακό κίνημα κριτικής σε κόμμα εξουσίας δείχνει τις δυσχέρειες σύνδεσης των νέων τύπου πολιτικών κινημάτων με τα συστήματα διακυβέρνησης. Σύνδεση όμως που είναι απολύτως απαραίτητη προκειμένου η κριτική προσέγγιση και οι καινοτόμες ιδέες να τροφοδοτησουν την εφαρμοσμένη πολιτική.
Το ζήτημα της διασύνδεσης των νέων μορφών πολιτικής κινητοποίησης με καινοτόμες μεθόδους δημοκρατικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης θα αναδειχθεί σε κομβικό πολιτικο-διοικητικό πρόβλημα της περιόδου στην οποία οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν εισέλθει. Ο χώρος της πολιτικής, όπως και γενικότερα πολλά επίπεδα της καθημερινότητας, γίνεται πλέον, σε μεγάλο βαθμό άυλος, και διαδικτυακός.
Στην επίλυση του κρίσιμου αυτού προβλήματος θα συμβάλουν οπωσδήποτε συνδυασμένες μέθοδοι από τα πεδία της ηλεκτρονικής δημοκρατίας και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Οι λύσεις ωστόσο δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά τεχνολογικές. Θα πρέπει παράλληλα να είναι πολιτικές και θεσμικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου